Αγία Θωμαΐς η εκ Λέσβου
Βίος, Ασματική Ακολουθία, Χαιρετιστήριοι Οίκοι, Παρακλητικός Κανών, Δέηση Αδιασπάστου Συζυγίας «Η Αγία Θωμαΐς ως τις αρχές του 20ού αιώνα ήταν άγνωστη στο Χριστιανικό κόσμο γενικότερα, αλλά και την πατρίδα της, τη Λέσβο. Το 1961 τη γνωρίσαμε μετά από μια σειρά άρθρων, που δημοσίευσε γι’ αυτήν - έπειτα από βαθιά επιστημονική έρευνα - ο καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, αείμνηστος Ιωάννης Μ. Φουντούλης. Από τις πηγές που εκείνος μας διέσωσε, μαθαίνουμε πως η Αγία Θωμαΐς γεννήθηκε το 10ο μ.Χ. αιώνα στη Λέσβο μεταξύ των ετών 910/913 και 948/951, κατά πάσα πιθανότητα στην πόλη της Μυτιλήνης και σε πλησιέστερη με την πόλη κατάφυτη περιοχή.» Μ’ αυτά τα λόγια, ο π. Αθανάσιος Γιουσμάς ξεκινά το κεφάλαιο «Η ζωή της Αγίας Θωμαΐδος» και αφού παρουσιάζει τη ζωή της στη Μυτιλήνη και στην Κωνσταντινούπολη, την κακοποίησή της από το σύζυγό της, τη μεγάλη της πίστη, τα θαύματά της, το θάνατό της, καταλήγει με τα εξής: «Και σήμερα δεν είναι λίγοι εκείνοι που την επικαλούνται και που αποζητούν τη βοήθειά της. Κι όντως, η Αγία τούς συντρέχει ποικιλότροπα! Χαρίζει στα ανδρόγυνα την ειρήνη και τη γαλήνη! Μαλακώνει τις ψυχές των σκληρών συζύγων! Αποδιώχνει από την οικογένεια το φθόνο, το μίσος, την κακία! Αποκρούει κάθε τρελή συζυγική ζηλοτυπία και κάθε ανδρική θηριωδία! Το μισογύνη τον μεταβάλλει εύκολα σε φιλογύνη κι εκείνους τους συζύγους που είχαν εκ διαμέτρου αντίθετους χαρακτήρες, τους ενώνει και τους συμφιλιώνει με την αγάπη! Γι’ αυτή της την παρουσία στα ανδρόγυνα και στις οικογένειες θεωρήθηκε και θεωρείται προστάτιδα της συζυγίας. Το σεπτό λείψανο της Οσίας Θωμαΐδος βρισκόταν στην Κωνσταντινούπολη ακέραιο ως την άλωση της Πόλης από τους Φράγκους, το 1204. Τι απέγινε στη συνέχεια, μας είναι σήμερα εντελώς άγνωστο. Η μνήμη της από την Εκκλησία μας εορτάζεται στις 3 Ιανουαρίου.» Η παρούσα έκδοση, η οποία καλύπτει ένα κενό στη βιβλιογραφία, περιέχει επίσης την Ασματική Ακολουθία, τον Παρακλητικό Κανόνα, τη Δέηση Αδιασπάστου Συζυγίας και τους Χαιρετιστήριους Οίκους. Στον πρόλογο παρουσιάζεται το ιστορικό της ανέγερσης του συγκροτήματος «Κατοικητήριον Οσίας Θωμαΐδος» στο οικόπεδο επί της οδού Θεοφίλου Χατζημιχαήλ και το ιστορικό της δημιουργίας της Ορθοδόξου Κοινότητας «Η Οσία Θωμαΐς». Αναφορά στο βιβλίο μας γίνεται εδώ .